Warmtepomp in de winter, wat is het rendement?

Een warmtepomp in de winter is een veelbesproken onderwerp, vooral als het gaat om het rendement tijdens koude maanden. Het is een populaire keuze voor energiezuinige verwarming, maar hoe presteert een warmtepomp in de winter? Met dalende temperaturen stijgt de vraag naar een comfortabel en warm huis. Toch vragen veel mensen zich af of een warmtepomp ook in de koude maanden efficiënt blijft werken. In deze blog ontdek je hoe het systeem functioneert, welke factoren het rendement beïnvloeden en of een warmtepomp een verstandige keuze is voor de koudste maanden van het jaar.

Een warmtepomp werkt in de winter ook

Een warmtepomp werkt in de winter net als in andere seizoenen, al heeft een koudegolf wel invloed op de prestaties. Maar wat doet een warmtepomp als het vriest? In de winter onttrekt een warmtepomp warmte uit de buitenlucht, bodem of ventilatielucht. Dit gebeurt zelfs als de temperatuur onder het vriespunt ligt. Wel neemt de efficiëntie af naarmate het buiten kouder wordt. De warmtepomp moet harder werken, waardoor het energieverbruik stijgt. 

Is een warmtepomp rendabel in de winter?

De rendabiliteit van een warmtepomp in de winter hangt af van diverse factoren. Maar wat verbruikt een warmtepomp in de winter? Dit wordt onder andere bepaald door de COP (Coefficient of Performance) en SCOP (Seasonal Coefficient of Performance). De COP geeft aan hoeveel warmte een warmtepomp levert ten opzichte van het stroomverbruik. Bijvoorbeeld: een COP van 4 betekent dat de warmtepomp met 1 kWh elektriciteit 4 kWh warmte produceert.

Daarnaast is de SCOP (Seasonal Coefficient of Performance) relevant, omdat deze de prestaties van de warmtepomp over een volledig jaar, inclusief de winter, meet. Een warmtepomp met een hoge SCOP blijft ook bij lagere temperaturen efficiënt werken.

Dus, is een warmtepomp rendabel in de winter? Ja, mits het juiste type warmtepomp wordt gekozen en het systeem goed is afgestemd op de woning. Lucht/water-warmtepompen kunnen bij extreme kou minder efficiënt zijn, maar grondgebonden warmtepompen presteren doorgaans beter. Wil je weten hoeveel stroom jouw warmtepomp verbruikt in de winter? Lees dan onze blog over het stroomverbruik van een volledig elektrische warmtepomp.

Wat is de beste instelling voor een warmtepomp in de winter?

De beste instelling voor een warmtepomp in de winter is een constante temperatuur. Het continu aanpassen van de temperatuur kost veel energie, omdat de warmtepomp tijd nodig heeft om de gewenste temperatuur te bereiken. Kies voor een gelijkmatige warmte-instelling en maak gebruik van een nachtverlaging als de woning goed geïsoleerd is.

Verschillend rendement per warmtepomp in de winter

Niet elke warmtepomp presteert in de winter hetzelfde. Het rendement hangt samen met het type warmtepomp en de bron waarvan de warmte wordt onttrokken. Hieronder vindt u enkele soorten warmtepompen en de invloed die deze heeft op het rendement in de winter:

• Buffervat warmtepomp: zorgt voor een stabiele warmteafgifte en voorkomt dat de pomp onnodig vaak start en stopt. Deze warmtepomp kan het rendement in de winter verhogen door energie op te slaan.
• Monoblock warmtepomp: een compacte oplossing die volledig buiten wordt geplaatst en direct warmte levert. Bij strenge kou neemt het rendement af, maar het blijft een efficiënte optie voor de winter.
• (Split) hybride warmtepomp: in de winter werkt deze vooral samen met de cv-ketel, waardoor het rendement hoog blijft. Het rendement is afhankelijk van de buitentemperatuur en de mate waarin de cv-ketel moet bijspringen.
• Ventilatiewarmtepomp: gebruikt warmte uit ventilatielucht en presteert goed, ook bij lage temperaturen. De rendementen blijven relatief stabiel zolang er voldoende warme ventilatielucht beschikbaar is.

Wilt u een warmtepomp die in de winter zo efficiënt mogelijk werkt? Dan is een ventilatiewarmtepomp in veel gevallen de beste keuze, omdat deze onafhankelijk is van de buitentemperatuur. Een buffervat warmtepomp is ook een sterke optie, omdat deze helpt om warmteverlies te minimaliseren. Hybride en monoblock warmtepompen kunnen goed functioneren, maar hun rendement neemt af bij strenge vorst.

Hoeveel kost het om een ​​warmtepomp in de winter te laten draaien?

De kosten van een warmtepomp in de winter hangen af van het stroomtarief en het energieverbruik. Wanneer het vriest, moet de warmtepomp harder werken om voldoende warmte te leveren, waardoor het stroomverbruik kan oplopen. Uit gegevens blijkt dat de kosten sterk variëren afhankelijk van de buitentemperatuur. Deze gegevens zijn gebaseerd op de gemiddelde stroomprijs per kWh inclusief btw en energiebelasting (€0,27) in februari 2025. Hieronder vindt u een overzicht:

Kan een warmtepomp in de winter kapot vriezen?

Gelukkig is dit niet mogelijk. Moderne warmtepompen zijn uitgerust met een ontdooifunctie, waardoor ijsvorming wordt voorkomen. Deze ontdooicyclus schakelt automatisch in wanneer sensoren ijsvorming detecteren, zodat het systeem optimaal blijft functioneren. Dit proces verloopt meestal zonder dat u hier iets van merkt. Zelfs bij strenge vorst blijft het apparaat veilig en efficiënt werken, mits het systeem goed is onderhouden en correct is geïnstalleerd. 

Factoren die invloed hebben op het rendement van de warmtepomp in de winter

Het rendement van een warmtepomp in de winter wordt beïnvloed door verschillende factoren. Een goed begrip van deze factoren helpt bij het optimaliseren van de prestaties en het besparen op energiekosten. Hieronder volgt een overzicht van de belangrijkste aspecten:

• Isolatie: goed geïsoleerde woningen houden warmte beter vast, waardoor de warmtepomp minder hard hoeft te werken.
• Vloerverwarming: vloerverwarming werkt op lagere temperaturen en is daardoor ideaal in combinatie met een warmtepomp in de winter.
• Zonnepanelen: door eigen stroom op te wekken met zonnepanelen, bespaart u op de energiekosten.
• Soort warmtepomp: zoals eerder genoemd, verschilt het rendement per type.
• Buitentemperatuur: hoe lager de buitentemperatuur, hoe harder de warmtepomp in de winter dus moet werken om voldoende warmte te leveren.
• Onderhoud van het systeem: regelmatig onderhoud voorkomt slijtage en behoudt de efficiëntie van de installatie.

Door rekening te houden met deze factoren, kunt u het rendement van uw warmtepomp in de winter aanzienlijk verbeteren en onnodig energieverbruik voorkomen.

Een warmtepomp in de winter blijft efficiënt

Een warmtepomp in de winter blijft een efficiënte manier om uw woning te verwarmen. Door te kiezen voor het juiste type, de instellingen goed af te stemmen en te investeren in isolatie, geniet u van een comfortabel binnenklimaat. Ondanks dat de efficiëntie iets kan afnemen bij vorst, blijft de warmtepomp een duurzaam alternatief voor traditionele verwarmingssystemen. Om energiezuinig- en duurzaam te verwarmen kiest u dus een warmtepomp in de winter.